Του ΒΙΚΤΩΡΑ ΝΕΤΑεφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 2.3.2011
Προκάλεσε ενδιαφέρουσες συζητήσεις, χωρίς όμως να έχουμε και αποτέλεσμα, το δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού «Σπίγκελ», ότι οι καταθέσεις των Ελλήνων στις ελβετικές τράπεζες φτάνουν τα 600 δισ. ευρώ, που είναι ποσό διπλάσιο του δημοσίου χρέους της χώρας μας.
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών, κ. Γεωργακόπουλος, σχολιάζοντας το δημοσίευμα χαρακτήρισε υπερβολικό το ποσό των 600 δισ. δηλώνοντας ότι οι καταθέσεις των Ελλήνων μέσα στην Ελλάδα είναι 220-230 δισ. ευρώ. Και υπολόγισε τις καταθέσεις στις ελβετικές τράπεζες στα 100-150 δισ. ευρώ, σημείωσε όμως ότι[...] δεν μπορεί να έχει σαφή τάξη μεγέθους και πρόσθεσε πως τα χρήματα αυτά έχουν ελεγχθεί κατά την κατάθεσή τους και συνεπώς θεωρητικά είτε δεν είναι «μαύρα» ή «έχουν λευκανθεί».
Είτε είναι 600 τα δισ. είτε 150 είτε είναι «λευκά» -θεωρητικά!- είτε «έχουν λευκανθεί», που είναι το σύνηθες, έχουμε ακόμη ένα στοιχείο της βαθιάς κρίσης της ελληνικής κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος της χώρας. Εχει εξαφανιστεί από την κοινωνία και ειδικά από τη λεγόμενη άρχουσα και ηγέτιδα τάξη ο στοιχειώδης πατριωτισμός, το ελάχιστο ενδιαφέρον για την τύχη του καταληστευμένου από αδηφάγα και άνομα συμφέροντα τόπου. Κανείς δεν γνωρίζει για να δηλώσει υπεύθυνα ποιο είναι το ύψος των καταθέσεων των Ελλήνων της Ελλάδας -όχι των Ελλήνων του εξωτερικού- στις ανά τον κόσμο ξένες τράπεζες και όχι μόνο στις ελβετικές.
Πριν από περίπου 15 χρόνια ο τότε διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, Λουκάς Παπαδήμος, είχε καλέσει σε μία συνάντηση ενημέρωσης το επιτελείο της «Ελευθεροτυπίας». Εγινε στη συνάντηση αυτή μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για την οικονομία. Υπήρχε και τότε πρόβλημα χρηματοδότησης της ανάπτυξης με χρήματα από το εξωτερικό. Τόλμησα μία ερώτηση προς τον Λουκά Παπαδήμο:
«Κύριε διοικητά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι καταθέσεις των Ελλήνων στο εξωτερικό φτάνουν τα 17 δισ. δολάρια, ποσό σημαντικό, με το οποίο θα μπορούσε να αιμοδοτηθεί η ελληνική οικονομία. Τι κάνετε για να επαναπατρισθούν αυτά τα χρήματα;». Η απάντηση ήταν αποκαλυπτική. Είπε ο κ. Παπαδήμος: «Κατ' αρχάς να σας πω ότι δεν είναι μόνο 17 δισ. δολάρια οι καταθέσεις των Ελλήνων της Ελλάδας στο εξωτερικό. Από μία έρευνα που έκανα, ρωτώντας συναδέλφους μου διοικητές τραπεζών σε διάφορες χώρες, υπολογίζω ότι οι καταθέσεις είναι πάνω από 55 δισ. δολάρια. Και μιλούμε μόνο για καταθέσεις, όχι για επενδύσεις σε ακίνητα, σε μετοχές κ.τ.λ.».
Δεν μπορούσε, ούτε και τώρα μπορεί το ελληνικό κράτος να υπολογίσει το χρήμα που έφυγε και φεύγει από την Ελλάδα για να τοποθετηθεί στο εξωτερικό. Αλλά ούτε και μπόρεσε ούτε και μπορεί το ελληνικό κράτος να πετύχει τον επαναπατρισμό αυτών των κεφαλαίων για να χρηματοδοτηθεί η ανάπτυξη. Κατά την άποψή μου, δύο είναι οι κύριες αιτίες: α) Η αναξιοπιστία του κράτους, το οποίο συνεχώς αλλάζει την πολιτική του και δεν έχει σταθερούς κανόνες. Για παράδειγμα, ενώ δεν φορολογούσε τις καταθέσεις σε συνάλλαγμα, ξαφνικά άρχισε να τις φορολογεί, με αποτέλεσμα να ανακοπεί η προσέλκυσή τους. β) Η έλλειψη πατριωτισμού. Οπως έγραψε ο Οδυσσέας Ελύτης στην «Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο», άλλοτε «οι μεγαλοαστοί αντί να παίζουν κουμ καν, δημιουργούσανε την Ελλάδα».
Εδώ και πολλά χρόνια οι μεγαλοαστοί, και όχι μόνο αυτοί, δεν παίζουν μόνο κουμ καν, αλλά και ληστεύουν με μύριους τρόπους τον τόπο και δεν πληρώνουν, γιατί «έχουν καβούρια στις τσέπες», όπως είπε πρόσφατα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας και κανενός δεν ίδρωσε το αυτί ούτε και φιλοτιμήθηκε να προσφέρει κάτι στο λογαριασμό για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους.
Το φαινόμενο της κοινωνικής κρίσης δεν είναι μεταπολιτευτικό. Πολύ πριν από την τρόικα, που δυσφορούμε γιατί ξετίναξε το σαθρό μας σύστημα, τις ίδιες περίπου διαπιστώσεις έκανε μετά τον πόλεμο και ο Πολ Α. Πόρτερ, επικεφαλής της Αμερικανικής Οικονομικής Αποστολής, που ήρθε στην Ελλάδα το 1947, για να μελετήσει την οικονομική της κατάσταση και να εισηγηθεί βοήθεια για την ανόρθωσή της.
Σε άρθρο του με τίτλο «Ζητείται: ένα θαύμα στην Ελλάδα» (Collier's, 20 Σεπτεμβρίου 1947) γράφει: «Πίσω από την κυβέρνηση υπάρχει μία μικρή εμπορική και τραπεζική κλίκα (...). Αυτή η κλίκα είναι αποφασισμένη πάνω απ' όλα, να προστατεύσει τα οικονομικά της προνόμια όποιο κι αν είναι το κόστος σε ό,τι αφορά την οικονομική υγεία της χώρας. Τα μέλη της θέλουν να διατηρηθεί ένα φορολογικό σύστημα, που είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα τους. Αντιτίθενται στους συναλλαγματικούς ελέγχους, διότι αυτοί ενδέχεται να τους εμποδίσουν να μεταφέρουν τα κέρδη τους σε τράπεζες στο Κάιρο ή στην Αργεντινή. Δεν διανοούνται καν να επενδύσουν αυτά τα κέρδη με στόχο την ανάκαμψη της χώρας τους».
Χρήμα πάντοτε υπήρχε, αλλά χάθηκαν ο πατριωτισμός και το φιλότιμο.
vicnet@enet.gr
