Στην Κρήτη χρησιμοποιούν εναλλακτικά νομίσματα και κάνουν ανταλλαγές προϊόντων όπως γινόταν στην Αργεντινή το 2001, όταν η οικονομία της χώρας κατέρρευσε.
Το δίκτυο Καερέτι στην Ιεράπετρα και το Δίκτυο Ανταλλαγών Χανίων δείχνουν το δρόμο σε έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, χωρίς χρήματα, μέσω ενός ανεξάρτητου συστήματος ανταλλαγής προϊόντων και υπηρεσιών χωρίς τόκο και κέρδος.
Ένα σύστημα που βοηθάει τις τοπικές κοινωνίες να αναπνεύσουν, να ζήσουν και να αναπτυχθούν μέσα στην κρίση.
Πρόκειται για τοπικά συστήματα εμπορικών ανταλλαγών που γίνονται χωρίς χρήματα, με τη χρήση ενός εικονικού νομίσματος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο μέσα στο ίδιο τοπικό δίκτυο. Το νόμισμα αυτό είναι τοπικό, άμεσα διαθέσιμο, άτοκο, εκδίδεται από τους ανθρώπους που το χρησιμοποιούν και όχι από έναν κεντρικό φορέα (π.χ. Τράπεζα), δεν κεφαλαιοποιείται και δεν είναι μετατρέψιμο, άρα δεν κινδυνεύει από τη μανία των διεθνών “αγορών”.

Το Καερέτι

Όπως λέει στο Flashnews.gr ο Αλέξανδρος Μαχαιράς, εμπνευστής της ιδέας για την Ιεράπετρα, το Καερέτι ξεκίνησε από μια μικρή ομάδα 8 ατόμων στις αρχές Αυγούστου και σήμερα αριθμεί περισσότερα από 160 μέλη, με καθημερινές συναλλαγές μεταξύ των μελών που ανταλλάσσουν προϊόντα, υπηρεσίες και γνώσεις χωρίς τη μεσολάβηση του χρήματος και εξηγεί πως απαιτείται μόνο η εγγραφή στο δίκτυο μέσω ενός λογισμικού που καταγράφει και δημοσιοποιεί όλες τις συναλλαγές.
“Οι συναλλαγές γίνονται με βάση το καερέτια, τα οποία πιστώνονται στον λογαριασμό αυτού που παρέχει ένα προϊόν ή υπηρεσία και μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για να “αγοράσει” κάτι άλλο από αυτά που προσφέρονται μέσα στο δίκτυο” εξηγεί ο κ. Μαχαιράς.
Το καερέτι προέρχεται από την τούρκικη λέξη “gayret” που σημαίνει προσφέρω μια μικρή βοήθεια σε κάποιον, και η ρίζα της είναι αραβική. Στο δίκτυο της Ιεράπετρας προσφέρονται υπηρεσίες ηλεκτρολόγου, υδραυλικού, ράπτη, τοποθέτησης πλακιδίων, ελαιοχρωματισμού, ξυλουργικών εργασιών, κηπουρικών εργασιών, ιατρικές υπηρεσίες, γραφιστικές εργασίες, μοντάζ ήχου – εικόνας, εκμάθηση ξένων γλωσσών, χορού, υπολογιστών, μαθημάτων γυμνασίου – λυκείου, τοπογραφικές συμβουλές, νομικές συμβουλές, λογιστικές υπηρεσίες αγροτικές εργασίες και αγαθά και πολλά άλλα.
Όπως λέει ο Αλέξανδρος Μαχαιράς κάθε νέο μέλος αποκτά αυτόματα έναν νέο ηλεκτρονικό λογαριασμό για την «αποταμίευση» του κοινωνικού νομίσματος του και μια κάρτα μέλους με τον αντίστοιχο αριθμό. Όλοι οι λογαριασμοί ξεκινάνε από το μηδέν και ο λογαριασμός κάθε μέλους κινείται με μέγιστο πιστωτικό όριο +100 νομίσματα και μέγιστο χρεωστικό όριο -100 δηλαδή το κάθε μέλος έχει περιθώριο συναλλαγής συνολικό 200 νομισμάτων. “Αυτό γίνεται για να αποτρέψουμε τη δυνατότητα συσσώρευσης από κάποιο μέλος. Δεν υπάρχει νόημα να θησαυρίσει κανείς με το Καερέτι. Η αξία του νομίσματος είναι κοινωνική και ο σκοπός τους είναι να χρησιμοποιηθεί για την ανταλλαγή προϊόντων και υπηρεσιών μεταξύ των μελών. Δεν έχει νόημα να κρατήσεις τα καερέτια στο λογαριασμό σου για αυτό βάλαμε και το όριο αυτό” εξηγεί ο κ. Μαχαιράς.

Χανιά: “Άλλος τρόπος ζωής”

Για την εμπειρία από τη μέχρι σήμερα λειτουργία του Δικτύου Ανταλλαγών Χανίων μιλά στο Flashnews.gr ο Δημήτρης Ωραιόπουλος.
“Αυτό που χτίζεται στα Χανιά είναι μια ριζική αλλαγή στον τρόπο ζωής, δίνει την ελπίδα της ανθρωπιάς σε καιρούς δύσκολους. Περίπου 250 άνθρωποι έχουν ήδη μπει στη λογική του κοινωνικού δικτύου και καθημερινά ανταλλάσσονται προϊόντα της κρητικής γης, υπηρεσίες όπως μαθήματα, θεραπείες, ηλεκτρολογικές εργασίες αλλά και υπηρεσίες εστίασης ακόμα και τυποποιημένα προϊόντα, σπιτικές συνταγές και άλλα, που παρασκευάζουν μέλη του δικτύου”.

Απάντηση στην κρίση

Ο καθηγητής πολιτικής οικονομίας και αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Σταθάκης, τονίζει στο Flashnews.gr τον καταλυτικό ρόλο των ανταλλακτικών δικτύων, ειδικά στην περίοδο της κρίσης.
“Τα κοινωνικά δίκτυα ανταλλαγών απαντούν με πολύ πειστικό τρόπο στις ανάγκες ανθρώπων που δεν μπορούν να διαθέσουν χρήματα για να καλύψουν τις ανάγκες τους, ανέργων, ανθρώπων που αντιμετωπίζουν ακραία φτώχεια και μεγάλες κοινωνικές ανισότητες. Τα εναλλακτικά δίκτυα δημιουργούν απασχόληση και θέτουν τις προϋποθέσεις επιβίωσης κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται εκτός της αγοράς”, λέει ο καθηγητής.